گروه روانشناسی عمومی، دانشکده علوم انسانی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران
10.48310/istt.2025.18533.1133
چکیده
پیشینه و اهداف:
اضطراب یکی از شایع‌ترین اختلالات روان‌شناختی در کودکان دبستانی است که بر عملکرد تحصیلی و رشد عاطفی آن‌ها تأثیر منفی می‌گذارد. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر نقاشی‌درمانی به‌عنوان یک مداخله غیردارویی و کم‌هزینه بر کاهش اضطراب کودکان دبستانی انجام شد.
روش‌ها:
این مطالعه با طرح نیمه‌آزمایشی و استفاده از پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل انجام شد. ۴۰ دانش‌آموز دبستانی با علائم اضطراب (بر اساس پرسش‌نامه SCARED) به‌صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش در ۱۰ جلسه نقاشی‌درمانی شرکت کردند، در حالی که گروه کنترل مداخله‌ای دریافت نکرد. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس (ANCOVA) تحلیل شدند.
یافته‌ها:
میانگین نمرات اضطراب در گروه آزمایش از ۴۲.۸ به ۲۸.۳ کاهش یافت (p < 0.001)، اما در گروه کنترل تغییر معناداری مشاهده نشد (۴۱.۹ به ۴۰.۷). تحلیل کوواریانس تأثیر معنادار مداخله را تأیید کرد (F(1,37) = 25.4, p < 0.001, η² = 0.41). کاهش معناداری نیز در ابعاد اضطراب اجتماعی و تعمیم‌یافته مشاهده شد.
نتیجه‌گیری:
نقاشی‌درمانی به‌عنوان یک مداخله تربیتی اثربخش، می‌تواند اضطراب کودکان دبستانی را کاهش دهد. این روش به دلیل سادگی و قابلیت ادغام در برنامه‌های مدارس، گزینه‌ای مناسب برای بهبود سلامت روان دانش‌آموزان است. پیشنهاد می‌شود پژوهش‌های آینده با نمونه‌های بزرگ‌تر انجام شود.
)